Lierenaar Jef Leyzen vond middeleeuwse kruik
Lier, 8 oktober 2024: Als 14 jarige jongeling vond Jef Leyzen (74) bij het spelen langs de Nete, aan de achterzijde van het hof van Nazareth, een speciale kruik. Achteraf bleek het een aquamanile te zijn daterend uit de 14de eeuw.
“Mijn belangstelling voor archeologie is ontstaan toen ik van een tante een steen kreeg afkomstig van kennissen die in de mijn werkte. Als jongen ging ik vaak op zoek naar fossielen langs de Nete”, vertelt Jef Leyzen.
“Vroeger toen er nog scheepvaart was op de Nete gebeurde het regelmatig, dat door de golfslag die de boten veroorzaakten, een gedeelte van de oever afkalfde. Zodanig kwamen er dieper gelegen grondlagen bloot te liggen. Daar vond ik regelmatig fossielen en haaientanden.”
“Op een gegeven moment was een van de dijken, ter hoogte van wat in de volksmond ‘de put van Bergman’ werd genoemd, doorgebroken. Daar heb ik deze bijzondere kruik, een aquamanile, gevonden.”
“Ook later toen de dijken van de Nete werden opgehoogd en bij het uitgraven van het Netekanaal kwamen verschillende grondlagen bloot te liggen. Hier heb ik ettelijke archeologische vondsten gedaan. Ooit heb ik daar een mammoettand gevonden.”
Jef hield zijn vondsten lang thuis bij. “De aquamanile stond jaren in mijn keuken”, zegt Jef. In 1999 stelde hij zijn uitgebreide collectie tentoon in het kader van ‘Lier ondersteboven’. Sindsdien kreeg ze een vaste plek in het Liers stadsmuseum.
Aquamanile
Een aquamanile is een soort gietkan, meestal in aardewerk of brons, die in de Middeleeuwen voor het wassen van de handen werd gebruikt. De kannen zijn uitgewerkt in de vorm van dieren, fabelwezens, bijbelse figuren en ridderfiguren en behoren tot de hoog middeleeuwse kunstproductie. Het wassen van de handen was binnen het hoofse en kerkelijke ceremonieel een symbolisch handeling om de ethische en morele reinheid zichtbaar te maken. De vindplaats in de nabijheid van de abdij van Nazareth wijst misschien op een liturgisch gebruik ervan. De versiering is typisch voor het middeleeuws hoog versierd roodbakkend aardewerk.
Tentoonstelling in Ieper
Op het ogenblik is de vondst van Jef tentoon gesteld in het Yper Museum waar de tentoonstelling ‘Vrolijk, Vrij en Vunzig’ loopt nog tot 1 december 2024.
(SDW/foto’s SDW)
